Wolność gospodarowania a rzeczywistość.

Wśród ogółu „leberałów” (bez wnikania w to do jakiej podsekty należą), mam nieco sympatii do Kurna Maćka. Bo kilka razy wykazał ludzkie odruchy, akceptując na przykład opłacanie z budżetu państwa lub samorządu obiadów w szkolnej stołówce dla dzieci z ubogich rodzin. A nawet przyznał że dopóki w Polsce nie powstaną prywatne fundacje zajmujące się taką działalnością i dysponujące wystarczającymi środkami aby te zadania zrealizować, jest w stanie zaakceptować wkraczanie pomocy państwowej w te rejony. Jak na środowisko wyjące nieustannie o „rozdawnictwie” po prostu ewenement. I dlatego reaguję na jego życzenie poruszenia na „Antysocjalu” kwestii (a w zasadzie mitu) wolności gospodarowania.
Zacząć trzeba od zadania banalnego pytania. Po co właściwie inwestor uruchamia swoje (lub pożyczone) pieniądze aby w jakimś miejscu na świecie rozpocząć działalność gospodarczą?
Dla różnych „wolnościowców” z Psiej Wólki zapewne będzie to szok ale dla ludzi myślących odpowiedź jest oczywista. Po to żeby na tym zarobić. I to więcej niż na jakiejś lokacie czy analogicznej działalności prowadzonej w innym kraju.
Jakie czynniki są zatem dla inwestora istotne?
Nie będąc biznesmenem nie podejmuję się wymienić wszystkich bez wyjątku ale jest rzeczą oczywistą że kluczowe są takie kryteria jak:
• stabilność polityczna
• przewidywalna w dłuższym horyzoncie czasowym polityka państwa w stosunku do inwestorów (a zwłaszcza zagranicznych)
• niskie podatki CIT i PIT
• niewielka inflacja
• wystarczające zasoby odpowiednio wykwalifikowanej lub dającej się łatwo i szybko przyuczyć siły roboczej 
• relatywnie niski koszt siły roboczej
• wystarczająco dobra infrastruktura (system bankowy, komunikacja etc.)
• brak możliwości zniszczenia firmy na drodze akcji strajkowych
 

Istnienia na miejscu rynku odbiorców danego produktu czy usługi nie wymieniłem celowo, kierując się przykładami Chin i Indii, z artykułów powszechnego użytku produkujących już prawie wszystko ale głównie na eksport.
Eksperci zapewne dołączyliby do tej listy jeszcze coś co umknęło mojej uwadze.
Natomiast specjaliści od wolności gospodarowania wymienią odnośnie decyzji o podjęciu działalności gospodarczej takie swobody jak:
• swoboda wyboru przedmiotu działalności gospodarczej
• swoboda wyboru formy organizacyjnej działalności gospodarczej
• swoboda doboru środków majątkowych służących podjęciu działalności
• swoboda w kwestii podjęcia działalności gospodarczej osobiście lub przy wykorzystaniu pracowników najemnych
• swoboda wyboru siedziby podmiotu działalności gospodarczej

Zaś odnośnie prowadzenia działalności, skoncentrują się na:
• swobodzie w zakresie nabywania i zbywania towarów i usług;
• swobodzie umów
• swobodzie ustalania cen na własne towary lub usługi
• swobodzie rywalizacji z innymi podmiotami działalności gospodarczej
• swobodzie wyboru koncepcji i programu gospodarowania
• swobodzie w zakresie zorganizowania przedsiębiorstwa.
Czyli wymieniają zagadnienia które w każdym kraju objęte są prawem regulującym prowadzenie działalności gospodarczej bądź swobody obywatelskie. Entuzjaści takiego spojrzenia na gospodarowanie stworzyli tak zwany Index of Economic Freedom, klasyfikujący kraje całego świata pod względem tejże wolności gospodarowania. I co z niego wynika (notowania z roku 2012)?
Ano liderem jest Hongkong, drugie miejsce zajmuje Singapur, trzecie Australia, czwarte Nowa Zelandia, piąte Szwajcaria. Irlandia jest na dziewiątym miejscu, Polska na 64. Podam też pozycje Brazylii, Indii, Chin i Rosji. Są to miejsca odpowiednio 99, 123, 138 i 144. Czyli inwestorzy powinni walić jak w dym do Australii, Szwajcarii czy Irlandii a Brazylię oraz Indie omijać z daleka. Praktyka drastycznie temu przeczy.
Inwestorzy kierują się właśnie do krajów z grupy „BRIC” (a właściwie "BIC" bo sytuacja Rosji jest specyficzna) i w nich powoli koncentruje się światowa produkcja. Może jeszcze nie z wykorzystaniem supertechnologii ale rynek towarów powszechnego użytku, takich jak odzież, artykuły gospodarstwa domowego czy elektronika użytkowa jest już zdominowany przez te kraje. A Chiny przy swojej gigantycznej nadwyżce w handlu zagranicznym stały się hegemonem rynku obligacji państwowych.
Zaś w Szwajcarii czy Irlandii jakoś eksplozji zagranicznych inwestycji nie widać. Z relacji Zgryźliwego (korzystając z okazji serdecznie go pozdrawiam), znającego z autopsji realia brytyjskie czy irlandzkie, wynika że na Szmaragdowej Wyspie jest wręcz odwrotnie. Czyli tęgi kryzys. Jakim cudem skoro z WOLNOŚCIĄ GOSPODAROWANIA jest tam cacy?
Ano dlatego że kilka lat temu rząd Irlandii został zmuszony do dostosowania swoich stawek podatkowych do „standardów europejskich”. I chałupa popłynęła. Z lidera europejskiego rozwoju gospodarczego Irlandia trafiła do mało chlubnej grupy "PIIGS".
Czas na konkluzję. Zakładając że inwestorzy nie są masochistami pragnącymi za wszelką cenę ponieść straty lecz ludźmi działającymi racjonalnie i na swojej działalności zarobić, trzeba zaakceptować fakt że ten bożek wolności gospodarowania ma przy podejmowaniu realnych decyzji i przepływie realnych funduszy trzeciorzędne znaczenie. Jak mi powiedział pewien biznesmen od kilkunastu lat prowadzący działalność w Rosji, za każde sto rubli zarobione przez jego firmę, po opłaceniu wszelkich formalnych i nieformalnych podatków, on jako osoba prywatna może nabyć towary i usługi warte bez VAT jakieś 55 rubli. Zaś gdyby działalność prowadził w Szwecji (wysokie miejsce w tym rankingu), za każde sto koron zarobione przez firmę w końcowym rozliczeniu może nabyć coś co bez VAT warte jest około 23 koron.
Nie ma więc sensu podniecać się tym błazeńskim rankingiem i cieszyć się gdy Polska awansuje o kilka miejsc zaś biadolić gdy spadnie na niższą pozycję. Skandalicznie wysokie koszty pracy, bijące zarówno w pracodawców jak i pracobiorców są milion razy ważniejsze i to one zadecydują o tym czy polska gospodarka wygrzebie się z zapaści. Bo w dane iluzjonisty Rostowskiego czy opowieści dziwnej treści jego pryncypała nikt rozsądny nie uwierzy.
Swego czasu Wojciech Młynarski rozpoczynał jedna ze swoich ballad od słów:

Jak głosi jedna z historycznych bujd,
Hen w średniowieczu żył niedobry bardzo wójt.

Będąc miłośnikiem starych ballad autorstwa pana Wojciecha, o indeksie tym i pos-tępakach bijących mu pokłony, powiem krótko:

Jak cały chlewik „leberalny” kwiczy,
Dla inwestora ten indeks się liczy.

Ale poza nimi nikt tego serio nie traktuje.

Stary Niedźwiedź