Dintojry w PPR z Gestapo w tle

Pod poprzednim wpisem pojawiła się ciota komunistka, próbująca współpracę z Gestapo niejakiego Huberta Jury ps. „Tom” rozciągnąć na ogół NSZ, a w domyśle na ogół Żołnierzy Wyklętych. Jako „żelazny dowód” podała namiar na blog jakiejś pańci mieszkającej w Niemczech, opisującej jak to jej dziadkowie, w czasach Generalnej Guberni mieszkający na polskiej wsi, znacznie bardziej bali się partyzantów, niż Niemców. Nie dziwi mnie, że pańcia ta osiedliła się w Niemczech. Ale ta zadyma zainspirowała mnie do napisania kilku słów o organizacji konspiracyjnej, dla której współpraca z Gestapo była jednym z głównych zadań, w latach 1942-43 wręcz najważniejszym. Oczywiście mam na myśli tak zwaną Polską Partię Robotniczą, czyli sowiecką organizację szpiegowsko-dywersyjną. Której nazwa składa się z trzech słów i zawiera tyleż kłamstw.
W grudniu 1941 niedaleko Warszawy, została zrzucona tzw. pierwsza grupa inicjatywna, w skład której wchodzili między innymi Marceli Nowotko, Pinkus Finder i Bolesław Mołojec. Po skomunikowaniu się z nielicznymi warszawskimi komunistami, w pierwszych dniach stycznia 1942 powołali oni do życia wspomniana już PPR. Jej szefem został Nowotko, zastępcą szefa Finder, zaś Mołojec, mający doświadczenia wojskowe z czasów wojny domowej w Hiszpanii, miał dowodzić Gwardią Ludową. W maju tegoż roku Sowieci zrzucili kolejną grupę, najbardziej znanymi osobami w niej byli Małgorzata Fornalska i Jan Krasicki.
Wszystko to działo się, gdy stosunki miedzy Stalinem a rządem Władysława Sikorskiego formalnie były jeszcze poprawne, a AK prowadziła działania dywersyjne przeciwko niemieckim transportom na front wschodni na terenach będących kresami wschodnimi II RP. W podzięce PPR dostała jako główne zadanie rozpracowywanie struktur AK i przekazywanie tych informacji Niemcom.
Marceli Nowotko wywiązywał się z tych zadań gorliwie, ale zdarzył mu się wypadek przy pracy. Utrzymując systematyczne kontakty z oficerem Gestapo, „nadał” mu drukarnię AK, podając nazwę ulicy i z grubsza określając jej położenie. Jego pech polegał na tym, że przy ulicy tej poza profesjonalnie zakonspirowaną drukarnią akowską, działała trochę na wariackich papierach również i komunistyczna, o czym Nowotko nie wiedział. Była zamaskowana bez porównania mniej staranie. I to właśnie na nią natrafiło Gestapo, zgarniając cały jej personel.
Wsypa ta obudziła czujność Bolesława Mołojca, który zdążył już ściągnąć z Francji swojego młodszego brata Zygmunta. Na własną rękę zaczął obserwować Nowotkę i rozpracował jego kontakty na tyle skutecznie, że mógł go pokazać bratu podczas kawiarnianej rozmowy z gestapowcem. 28 listopada umówił się z Nowotką na spotkanie popołudniową porą na ulicy na peryferiach Warszawy, podczas którego Zygmunt strzelił mu kilka razy w plecy, a starszy brat na wszelki wypadek poprawił od przodu. Swoim kamratom podał wersję, że zostali napadnięci przez grupę „reakcyjnego podziemia”, jemu udało się uciec, ale Nowotko zginął na miejscu. To samo kazał przekazać drogą radiową do Moskwy. Oczywiście sam ogłosił się nowym przewodniczącym PPR.
Ale młodszy Mołojec po pijanemu pochwalił się swojej kochance, że zastrzelił ważnego „prowokatora”, jak agentów policji zwykli nazywać komuniści jeszcze przed wojną. Wspomniana „Marysia” również nie potrafiła trzymać języka za zębami i wiadomość ta powędrowała dalej. Ponieważ na stanowisko wodza jak najbardziej reflektowali Finder i Gomułka, powołali dintojrę, w skład której poza nimi weszli  Małgorzata Fornalska i Franciszek Jóźwiak. Na braci Mołojców zapadł wyrok śmierci. Bolesława zastrzelił na warszawskiej Starówce 29 lub 31 grudnia wspomniany już młody ale bardzo utalentowany cyngiel Janek Krasicki, cieszący się zaufaniem Fornalskiej. Zygmunta wraz z kochanką wysłano w delegację do Kielc, gdzie podczas tęgiej popijawy zaufani ludzie Findera zastrzelili jego, oraz na wszelki wypadek „Marysię”. Sicher ist sicher. Data jego egzekucji jest trudna do ustalenia, trafiłem na sprzeczne informacje, podające zarówno iż zginął jeszcze przed starszym bratem, jak i że po nim.
Nowym szefem PPR został Pinkus Finder, zastępcą – Władysław Gomułka a dowódcą GL Franciszek Jóźwiak.
Finder kontynuował dyskretne przekazywanie Gestapo zdobytych informacji o Polskim Państwie Podziemnym. Ale jego osoba nie budziła entuzjazmu ani Gomułki, ani Jóźwiaka. Przyczyną tego oczywiście nie było to donoszenie Niemcom na „reakcyjne podziemie”. Po prostu obydwaj też mieli chrapkę na sekretarzowanie. I tak się jakoś dziwnie złożyło, że Gestapo dostało od jakichś „życzliwych” adres lokalu zamieszkiwanego przez Findera i Fornalską. Obydwoje zostali tam aresztowani 14 listopada 1943 a nowym sekretarzem PPR, już czwartym w ciągu niecałych dwóch lat, został Władysław Gomułka.
Findera i Fornalską rozstrzelano w ruinach getta dopiero 26 lipca 1944, poprzednio byli więzieni na Pawiaku. Nasuwa się pytanie, dlaczego wcześniej tego nie zrobiono, bądź nie wysłano ich do jakiegoś obozu koncentracyjnego.  Czyżby Gestapo miało nadzieję na użycie ich w jakiejś grze, a pomysł ten zarzuciło, gdy pospiesznie przygotowywało się do ewakuacji, bo wojska sowieckie podchodziły już do Wisły? Tego raczej nigdy się nie dowiemy.
Informacje użyte do napisania tego postu zaczerpnąłem z bardzo wielu źródeł. Czytelnikom mogę polecić artykuł pana Bohdana Urbankowskiego:
http://wpolityce.pl/polityka/150058-jedna-z-najbardziej-zbrodniczych-struktur-komunistycznej-wladzy-byla-instytucja-nieznanych-sprawcow-bohdan-urbankowski
podającego wiele faktów o tych dintojrach, stanowiących de facto gotowy scenariusz doskonałego filmu sensacyjnego. Na „Oscara” taki film liczyć nie mógłby, bo to nie byłaby „Gnida”, gloryfikująca Fajgę Mindlę, zwaną „Heleną Wolińską”, odrażającą stalinowską zbrodniarkę. Ale Polacy taki film, zatytułowany na przykład „Do czterech razy sztuka”, na pewno chętnie by obejrzeli.

Stary Niedźwiedź