Audyt, czyli co PO-PSuLi i rozkradli

Za nami audyt rządów PO-PSL. Wyniki są druzgocące, choć eksperci z TVN-u kręcą nosami, mówiąc coś o „akcie politycznej zemsty”. Kolejni ministrowie wymieniali zaniechania poprzedniej ekipy, a niektórzy byli zmuszeni nawet wyciągać w tym celu bardzo długie rulony, bo lista zaniedbań była zbyt długa, by umieścić ją na kartce formatu A4.
Pierwszy przemawiał Paweł Szałamacha, który stwierdził, że budżet państwa stracił ok. 60 mld zł rocznie z powodu niskiej ściągalności podatków CIT  i VAT. Minister infrastruktury zaprezentował długą (dłuższą niż lista Wildsteina) listę poszkodowanych firm, które zgłosiły roszczenia drogowe w kwocie 10 mld złotych w GDDKiA. Przypomniał też, że 1 km budowy dróg i autostrad kosztował w 2012 roku 10 mln euro. Minister zdrowia, Konstanty Radziwiłł, już na początku pracy w ministerstwie musiał ratować system informatyzacji służby zdrowia. Z 24 części projektu, który mieli przekazać wykonawcy, odebrano tylko 13 i – jak się okazuje – nie przeszły one wdrożeniowych testów, czyli nie mogą być ostatecznie dostępne dla docelowych użytkowników – aptekarzy, lekarzy oraz pacjentów. System obiegu informacji miała integrować platforma P1, która nie działa. Kosztorys tego systemu wynosił 700 mln złotych, z czego 570 mln to dotacje unijne. Nieudolne wprowadzanie tego projektu, groziło odebraniem środków unijnych, dlatego obecny minister musi pracować nad ratowaniem systemu i uniknięciem wielomilionowej straty. Minister otrzymał też w spadku po poprzedniej ekipie zadłużenie szpitali sięgające 14 mld złotych i dorzucił kolejne zaniedbania poprzedniej ekipy – niedofinansowanie psychiatrii, brak poprawek do pakietu onkologicznego i nieprzygotowanie warunków kontraktowania.
Kolejnym resortem, który ucierpiał z powodu ignorancji rządzących, jest rolnictwo. Największe problemy miało polskie mleczarstwo – polscy rolnicy musieli płacić kary za nadprodukcję mleka. Limit przekroczyło 63 tysiące rolników – za każdy przekraczający limit litr mleka rolnik musiał zapłacić 91 groszy. Dopiero niedawno ministerstwo rolnictwa przygotowało program pomocy dla producentów mleka. Obecny minister przypomniał o nieograniczonej sprzedaży polskiej ziemi cudzoziemcom. Już w 2014 NIK skontrolowała zakup polskich nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w latach 2011-2013 i okazało się, że na terenie jednego województwa w rękach obcego kapitału znalazło się 7,6 tysiąca hektarów ziemia. Rolnicy z zachodniopomorskiego przez długi czas próbowali Markowi Sawickiemu zwrócić uwagę na proceder wykupu państwowej ziemi przez obce spółki bądź zakup udziałów w spółkach, które wcześniej otrzymały ziemię od Agencji Nieruchomości Rolnych. Rząd niedostatecznie chronił też rynek wieprzowy, a Marek Sawicki, jak się okazało, pozbawił rząd takiego instrumentu, jak interwencyjny skup żywca.
Najmocniejsze było jednak wystąpienie Anny Streżyńskiej, minister cyfryzacji, która nie pozostawiła suchej nitki na systemie ePUAP, który kosztował 150 milionów złotych. Jest to Platforma Usług Administracji Publicznej, która miała służyć użytkownikom, chcącym załatwić niektóre urzędowe sprawy drogą elektroniczną. Okazało się, jak wyjaśniła aktualna minister cyfryzacji, że system nie ma możliwości, by w przypadku awarii zapewnić kopię zapasową platformy. Zadaniem systemu ePUAP było łączenie obywateli z centralną i samorządową (urzędy gminne, miejskie). Niestety, system cechuje bardzo wysoki poziom awaryjności, a sztab antykryzysowy co i rusz musi działać. Ministerstwo Cyfryzacji odziedziczyło po poprzednikach bardzo kosztowne projekty centralne (1,4 mld złotych). Najważniejsze systemy, mające ułatwić życie obywatelom, czyli ePUAP czy e-zdrowie nieustannie zawodzą. Wychodzi na to – według słów Anny Streżyńskiej – że inwestycje informatyczne w latach rządów PO-PSL to długa lista nieudanych wdrożeń. Na przykład projekt dotyczący dowodu osobistego z warstwą elektroniczną, projekt ZMOKU, czyli Zintegrowany Moduł Obsługi Końcowego Użytkownika. System ten budowany był przez lata i nie doczekał się wdrożenia, a jego koszt to – bagatela – 32 miliony złotych. Za 38 milionów złotych rząd PO zakupił sprzęt informatyczny przez Centrum Projektów Informatycznych MSW dla gmin. Serwery i stacje robocze czekały na aplikacje ZMOKU przez lata w piwnicach urzędów, a do użytkowania wdrożone zostały po okresie gwarancji. Rok temu Polskę obiegła wieść o infoaferze, czyli o wręczaniu łapówek Centrum Informatycznemu MSWiA przez biznesmena, który wygrywał konkursy rozpisane przez ministerstwo cyfryzacji. Sprawie tej przyjrzała się dopiero opisana tu Anna Streżyńska. Wskazała też nieudane projekty zrealizowane przez resort finansów i kosztujące bez mała 900 ml zł. Po wydaniu tej kwoty i wdrożeniu projektów okazało się, że przedsiębiorca nie może wydrukować sobie z systemu informatycznego ministra finansów zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami. O efektywności ePUAPU powiedziała: „Za identyczną kwotę 120 mln zł, czyli 40 mln dolarów Facebook do 2006 r. pozyskał i obsługiwał 50 mln użytkowników. Za tę samą kwotę ePUAP obsługuje ok. 580 tys. użytkowników i zazwyczaj nie działa”.
Do tego audytu odniósł się na swoim twitterowym koncie sam Donald Tusk, niechlujnie parafrazując słowa księdza Tischnera: „Jest święta prawda, tyż prawda i audyt”. Co miało rzekomo nawiązywać do oryginału, który jako trzeci element podawał „gówno prawdę". Zdaniem redakcji, trzeba skorzystać z dorobku narodu wybranego, który w stopniowaniu przymiotników i przysłówków wprowadził uniwersalny stopień supernajwyższy, którym zawsze  jest „ajajaj!”. Czyli tischnerowską triadę  rozszerzyć do wersji:
Jest świnto prawda, tyz prawda, gówno prawda i Tusk prawda.
Bo gówno prawda to za wysokie progi na kon-Donka i jego POmagierów nogi.

Flavia de Luce
Stary Niedźwiedź