Żegnaj, Staśku!

Wychowałem się w rodzinie warszawsko – lwowskiej. Rodzina Mamy o korzeniach robotniczo – rzemieślniczych mieszkała w Warszawie od zawsze. Moich męskich antenatów po kądzieli nie poznałem bowiem dziadek i bracia babci zostali po Powstaniu Warszawskim zamordowani przez ukraińskich bandytów z formacji pomocniczych SS lub „zmarli na zawał serca” w niemieckich obozach. Ale zarówno mama jak i babcia używały na co dzień w pełni poprawnej polszczyzny. A gdy przynosiłem z podwórka jakieś kolokwializmy, mama łagodnie zwracała mi uwagę, że mówi się inaczej.
Ojciec pochodził z rodziny osiadłej we Lwowie pod koniec XVIII wieku, rzecz jasna doszczętnie przez to cudowne miasto spolonizowanej już w połowie XIX wieku. Jako jedyny ze swojej rodziny przeżył wojnę, resztę wymordowała (U)PAdlina. W jego języku pojawiały się słowa wywodzące się z lwowskiego bałaku – na buty mówił meszty a na szczypiorek trembulka. Ale unikalną cechą gwary lwowskiej było to, że takich określeń używali zarówno profesorowie Uniwersytetu Jana Kazimierza, jak i baciary z Łyczakowa czy z Kliparowa.
Ze starą kochaną gwarą warszawską spotkałem się po raz pierwszy jako siedmioletnie dziecko, gdy w ręce wpadł mi zbiór felietonów Stefana „Wiecha” Wiecheckiego zatytułowany "Znakiem tego". Zauroczył mnie język Walerego Wątróbki, jego żony Gieniuchny, szwagra Piekutoszczaka czy Teosia Piecyka. Do tego doszły piosenki Stanisława Grzesiuka. I temu uczuciu będę wierny do grobowej deski.
Na co dzień z żywym wydaniem tej cudownej mowy spotykałem się coraz rzadziej. Opisana przeze mnie pani Wiele zapewne prowadzi swój stragan z najlepszymi na świecie warzywami i owocami na tym lepszym świecie. Ostatni Mohikanie trafiają się jeszcze na warszawskiej Pradze.
Dlatego tak cenną dla mnie była działalność artystyczna (niech nikt nie próbuje kwestionować tego przymiotnika!) Staśka Wielanka i jego Kapeli Czerniakowskiej. Dla mnie podwójnie cennej, bowiem poza sezamem folkloru warszawskiego sięgali też czasami do lwowskiego. A czym innym niż wynajdywanie na You Tube fragmentów przedwojennych filmów ze Szczepkiem i Tońkiem było słuchanie tego na żywo. Wtedy choć na krótko ten świat stawał się może nie lepszy, ale chyba piękniejszy. Duchy pewnych wartości przybywały z zaświatów i choć na krótko pojawiały się między nami żywymi. A uszy koiły dźwięki akordeonu i mandoliny.
Wpis bożonarodzeniowy naszego kolegium redakcyjnego umieściłem na Antysocjalu w godzinie duchów z 23 na 24 grudnia. A gdy rano otworzyłem „wpolityce” by dowiedzieć się co dzieje się w największej szopce w Polsce, przeczytałem że w piątek odszedł od nas Stasiek.
Pozwolę sobie przypomnieć kilka Jego piosenek.
 

Chodź na Pragie
 

Wiązanka Starych Tang

Tylko we Lwowi

Skoro  na tamtym lepszym świecie, w co jako chrześcijanin niezłomnie wierzę, jest elementarna sprawiedliwość, na pewno odnajdziesz tam nie jakieś koszmarne blokowiska lecz dawne Czerniaków, Bielany, Targówek i Szmulki. A i batiary z Łyczakowa przyjmą Cię jak swego i usiądą z Tobą przy gielajzie piwa.

Żegnaj, Staśku!

Stary Niedźwiedź